22-23 / 64
Uzm. Dr. Berna ALKAN
Nöroloji AD
E
pilepsi sözcüğünün eski yunan
dilindeki ‘Epilepsia’dan türediği ve
nöbet anlamına geldiği bilinmektedir.
Halk arasında da Sara hastalığı olarak da bilinir.
Beyindeki sinir hücrelerinin artmış uyarılabilirliğin-
den kaynaklanan tekrarlayıcı, geçici anormal elektrik-
sel deşarjları sonucu görülen nörolojik bir hastalıktır.
Epilepsi nöbeti nedir ?
Klinikte belli bir süreye sınırlı olarak bilinç, davranış, duygu, hareket veya
algılama fonksiyonlarında ani başlayan, kısa süreli ve geçici değişiklik-
lerdir. Tek ayakta ya da kolda kasılmalar, kol veya bacakta uyuşma-ka-
rıncalanma, yanma ve nadiren ağrı gibi kısa süren belirtiler, deride renk
değişiklikleri (kızarma-solma), kan basıncı değişiklikleri, ani korku, daha
önce olmamış bir olayı olmuş gibi (deja-vu) ya da daha önceden olan
bir olayı olmamış gibi (jamais-vu) hissetme, hoş olmayan koku veya tat
hissetme, mideden yukarı doğru yükselen, tarifi güç, hoş olmayan bir his,
başın bir yöne doğru çekilmesi, kolun yukarı kalkması, yalama, yutkunma,
ağız şapırdatma gibi hareketler, elbisenin düğmeleri ile oynama, elbiseyi
çekiştirme, sadece bilinç bulanıklığının eşlik ettiği bir çok çeşit parsiyel
epileptik nöbetlerden oluşabileceği gibi, bilinç kaybı ile birlikte ani
olarak dalma, tüm vücutta kasılma ve atımlar, sıçramalardan
oluşan jeneralize epileptik nöbetlerden de oluşabilir.
Bu nöbet sırasında hastalarda ağızdan kö-
pük gelmesi, dilini ısırma, hastada
idrar ve/veya gaita kaçır-
ması gözlenebilir.
Nöbetlere
neden olan
faktörler;
Epilepsi hastalığı tanısı almış bireylerin
yaklaşık olarak yarısında herhangi bir sebep
tespit edilemeyebilir. Belli grup hastada ise gebe-
likte olan beyin gelişim problemleri, doğum sırasında-
ki nedenler, beyin enfeksiyonları, beyin tümörleri, beyin
damar hastalıkları, bazı ilaçlar, zehirlenmeler, aşırı alkol alımı
gibi nedenler nöbetlere neden olabilmektedir.
Epilepsi kimlerde
görülür ?
•
Epilepsi her yaşta görülebilmek-
le birlikte 20’li yaşlar öncesi ve
60’lı yaşlar sonrasında görülmesi
daha sıktır.
•
Epilepsi hastalığı, erkek ve ka-
dınlarda ırk ayrımı olmaksızın
eşit olarak görülmektedir.
Kişi hayatının herhangi bir döne-
minde, bir defaya mahsus olmak
üzere epileptik nöbet geçirebilir
ancak bu nöbet bir daha hiç
tekrarlamayabilir.
Bu nedenledir ki, ‘’epilep-
si hastalığı’’
tekrar-
layan epileptik
nöbetleri ta-
nımlar.
Epilepsi
hastalığı
tanısını tek başına
koyduran bir test yoktur.
Tanı koymada en önemli nokta hastanın nöbeti hakkında veri-
len bilgidir. Özellikle nöbeti gören kişinin ayrıntılı ve dikkatli
olarak dinlenmesi gereklidir. Sonrasında yapılan ayrıntılı
genel ve nörolojik muayene ardından hastanın gerek-
li kan tetkikleri ve EEG (elektroensefalografisi)
si istenir. Tanı konulmasında en önemli tet-
kiklerden birisi EEG’dir. Beyin Bilgisayarlı
Tomografi (BT) veya Beyin Manyetik
Rezonans Görüntüleme (MRG)
epilepsi nöbetlerine neden
olan olayların ya da yapı-
sal bozuklukların or-
taya konmasında
yardımcı olur.
Epilepsi tedavi edilebilen bir hastalıktır.
Tedavinin en önemli amacı nöbetlerin durdurulmasıdır. Tedavide çeşitli ilaçlar kullanılır
ve ilaç seçimine karar verirken nöbetin tipi, atakların sıklığı, hastanın yaşı, eşlik eden diğer
sistemik hastalıkların varlığı önem taşımaktadır. Hastaların çok büyük kısmında ilaç tedavisi ile
nöbetler kontrol altına alınır. Belli bir grup ilaç tedavisine dirençli uygun hastada cerrahi tedavi ile de
başarılı sonuçlar elde edilmektedir.
20
21