36 / 64
Parkinson
hastalı-
ğında belirtiler sinsi bir
şekilde başlar ve yıllar içinde
ağırlaşır. Başlangıçta, çok kolay
anlaşılmayan spesifik olmayan
yakınmaların olduğu bir klinik ön-
cesi dönem ( prodrom) mevcuttur.
Bu dönemde halsizlik, çabuk yorul-
ma, vücutta ağrı, özellikle ekstremite
ağrısı, yazmada zorluk ince hareket-
lerde zorluk, hafif dengesizlik gibi şi-
kayetler olabilir. Hastaların çoğunda
belirtiler bir beden yarısındadır. Za-
man içinde Parkinson hastalığının
tipik motor bulguları ortaya çıkar.
Klasik motor belirtiler; İstirahatte
görülen titreme ve hareketlerde
yavaşlama, mimiklerde azal-
ma ve kaslarda sertliktir.
İstirahat titremesi, hastaların yaklaşık 2/3’ünde ilk motor bulgu olarak
ortaya çıkar. En sık ellerde bazen de ayaklarda görülür. Dilde, çenede
ve dudakta da nadiren ortaya çıkabilir. Tipik özelliği istirahatte olma-
sı, istemli hareketle kaybolması ya da azalmasıdır. Heyecan ve stresle,
mental bir aktivite sırasında ve yürürken artar. Kural olarak tek taraflı
başlar ve hastalık ilerledikçe diğer ekstremitelere de yayılabilir.
Parkinson hastalığının ilerleyen dönemlerinde
denge kaybı ve düşmeler önemli bir poblem ola-
rak karşımıza çıkmaktadır. Yine harekete başla-
yamama olduğu yerde kalma şeklinde “ donma”
atakları da tedaviye dirençli ileri dönem bulgu-
larındandır.
Parkinson Hastalığında motor bulgular dışında non-motor olarak ad-
landırılan bir dizi bulgu da hastalığın ilerleyen dönemlerinde kendi-
sini belli eder ve özellikle yaşam kalitesinin azalmasında belirgin rol
oynarlar. Otonom semptomlardan en sık görülenler; kabızlık, sık idara
çıkma ya da yetişememe şeklinde idrar kaçırma, terleme, ortostatik hi-
potansiyon ( ayağa kalkınca bir süre sonra tansiyonda düşme) ve em-
potanstır. Bilişsel fonksiyonlarda da bozulma görülebilir ve hastaların
yaklaşık ¼’ünde parkinson demansı ileri evrede ortaya çıkar. Yine
depresyon anksiyete ve diğer duygu durum bozuklukları hastalığa eşlik
edebilir.
Kaslarda sertlik, kas tonusunun artmasına bağlı
dır. El ve ayak bilekleri, dirsekler, omuz ve boyun
kaslarında değişik oranla muayene de saptanır.
Hastalar kaslarda sertlik nedeniyle sıklıkla ağrı
şikayeti ile doktora başvururlar. Özellikle tek ta-
raflı omuz ağrısı Parkinson Hastalığında erken
belirtilerden birisi olarak klinikte gözlenmekte-
dir.
Hareketlerde yavaşlama, hareketlerin genliğinin küçülmesi,
harekete başlarken zorlanma ve gecikme, ardışık hareketleri
seri bir şekilde yapamama şeklinde tanımlanabilir. Hastanın
oturup kalkarken zorlanması, yürümeye başlarken tutukluk,
küçük adımlarla yürüme, yürürken eşlik eden otomatik kol
hareketlerinin azalması, öne doğru eğilmiş postür, yüz mi-
miklerinin azalmasına bağlı maske yüz görünümü, monoton
kısık sesle konuşma, yutma zorluğu, yazının küçülmesi gibi
bulgular görülebilir.
34