15 / 64
UYKU APNESİ NEDİR?
Dekker’in 17. yüzyılda söylediği gibi, uyku sağlıklı
bir yaşam için mutlak gerekli bir olgudur. Yaşamı-
mızın üçte birini uykuda geçirmemize rağmen bu
konudabildiklerimizyakınzamanakadarçoksınır-
lıydı. Son 40 yılda yaşanan teknolojik gelişmelerle
birlikte sır perdesi aralanmaya başlanmıştır. Uyku
günümüzde dış uyaranlarla (temas, ısı, ışık ve ses
gibi) geri döndürülebilir; geçici bir bilinçsizlik hali
olarak tanımlanmaktadır. Uyku ilişkili hastalıklar
başlıca uykusuzluk, uyku ilişkili solunum bozuk-
lukları, aşırı uyuma, uykuda davranış bozuklukları
(parasomnia), uyku ilişkili hareket bozuklukları,
biyolojiksaatinkaymasınabağlı ritimbozuklukları
ve izole semptomlar olarak sıralanabilir. Bugünkü
yazımızın temel konusunu uyku ilişkili solunum
bozukluklarıiçerisindeensıkgörülenhastalıkolan
obstrüktif uyku apne sendromu oluşturacaktır.
Uyku ilişkili solunum bozukları erişkin nüfusun
yaklaşık dörtte birinde rastlanan, toplumda
sıklığı gittikçe artan bir sağlık sorunudur. Hor-
lama, uyku esnasında tıkanma, gündüz karşı
konamayan uyku isteği, sabah baş ağrısı ve
sabah yorgun uyanma gibi bulgularla kendini
gösterir. Erkeklerde, kadınlara göre iki kat daha
sıktır. Başlıca risk faktörleri; erkek cinsiyet, kilolu
olma (obezite), boyun çevresinde artış (erkekler-
de >42 cm, kadınlarda >38 cm), yaş (40-65 yıl),
sigara ve alkol tüketimidir. Uyku ilişkili solunum
bozuklukları arasında en sık rastlanan klinik tab-
lo “uyku apnesi” olarak bilinen tıkayıcı (obstrük-
tif ) uyku apne (nefes durması) sendromudur.
Obstrüktif Uyku Apne Sendromu:
Uykusırasındatekrarlayanüstsolunumyolutıkan-
maları ve sıklıkla kan oksijen değerlerinde azal-
ma ile karakterize bir sendromdur. Bu hastalığın
görülme sıklığı yetişkin toplulukta astımdandaha
yaygındır.Obstrüktifuykuapnesendromuileilişkili
bulunan başlıca hastalıklar aşağıda sıralanmıştır.
“Uyku: Sağlık ve vücudumuzu birbirine bağlayan altın bir zincir”
Thomas Dekker
Üst SolunumYolu Hastalıkları:
Bademcik büyümesi, geniz eti,
burun eğriliği, alerjik burun hastalıkları,
burunda (polip) et oluşumu, büyük dil varlığı,
alt çenenin küçük olması, alt çenenin geriye
doğru yerleşimi
Akciğer Hastalıkları: Kronik Bronşit, Astım
Endokrin Hastalıkları: Diyabet,
tiroid bezinin az çalışması, obe-
zite, aşırı büyüme hormonu salgılanması
Kalp – Damar Hastalıkları: Koroner kalp has-
talığı, yüksek tansiyon, kalp yetmezliği, kalp
ritim bozuklukları
Mide- Barsak Hastalıkları: Reflü
15