40-41 / 64
Yabancı Cisim Aspirasyonları ile başvuran
veya şüphelenilen vakaların %80’ i 3 yaşın-
dan küçük çocuklardır. Pik dönem ise 1 ve
2 yaş arasıdır. Bu çocukların yeni yeni yü-
rüdüğü dönemlerdir ki çocukların hayatı ve
yabancı cisimleri ağızlarıyla tanıdığı eline
geçen birçok şeyi ağızlarına götürdüğü oral
dönemdir. Yeterli çiğneme yetisinin ve diş-
lerinin olmadığını düşünürsek ve ek olarak
yutma refleksinin tam gelişmediği bu ço-
cuklar risk grubunun en tehlikeli dönemine
denk gelmektedir. Dahası uygunsuz yiyecek-
lerin (fındık fıstık vs…) ve küçük oyuncak ve
boncukların hareketli bir çocuğun ulaşabile-
ceği yerde olması veya büyük kardeşleri ta-
rafından bu çocuklar ile oynarken olabilecek
kazalar da bu riski artırmaktadır. Bu bebek-
lerde hava yolunun dar olması bu bölgede
tıkanmayı daha olası ve hayati yapmaktadır.
Daha büyük çocuk ve erişkinlerde ise nöro-
lojik hastalıklar, bilinç kaybı ve alkol uyuş-
turucu gibi alışkanlıklar varlığında daha sık
görüldüğü tespit edilmiştir. Nedeni bilinme-
mekle birlikte erkek çocuklarda daha sık ol-
duğu birçok bilimsel yayınlarda görülmüştür.
En sık aspire edilen maddenin fındık ol-
duğu görülmüştür. Azalan sırayla diğer
fındık ve fıstık benzeri çerezler, çekir-
dekler (özellikle karpuz çekirdeği) mısır
ve yemek partikülleri metal nalburiye,
nazar boncukları ve iğneler ayrıca oyun-
cak parçaları sık olarak solunum yolla-
rından çıkarılan maddelerdir. Balonlar,
misketler ve buna benzer hacimli oyun-
caklar ise oldukça ölümcül olabilecek
oyuncaklardır çünkü yuvarlak maddeler
kaygan pürüzsüz yüzeyi ile hava yoluna
daha rahat kaçabilen ve bu yolu tam tıka-
yarak solunumu durduran maddelerdir.
RİSK FAKTÖRLERİ
• 3 yaş altı çocuklar
• Erkek çocuk (2 kat fazla)
• Ağızlarında cisim ile ağlamak, bağır-
mak, koşmak, oynamak
• Bazı yiyecekleri çiğnemek için dişinin
olmaması
• Yutma ve havayolunu korumanın ve
reflekslerinin tam olarak gelişmemesi
• Çevreyi ağzı ile keşfetmesi
Yutulan yabancı cisimlerin
büyük bölümü bronşlardadır yani
akciğerlerdedir. Laringeal (yutak)
ve trakeal (ana solunum yolu)
bölgelerde ise daha nadirdir.
38
39