56-57 / 64
Başağrıları toplumda oldukça sık görülmektedir ve tüm dünyada kişilerin
hekime başvurma sebeplerinden en yaygın olanıdır. Bir çok kişi de basit ağrı
kesiciler kullanarak, bol sıvı alarak veya dinlenerek ağrılarından kurtulmaya çalışır.
Hemen hemen herkes hayatının bir döneminde başağrısı yaşar. Çoğu
başağrısının altında ciddi ve tehlikeli bir sağlık problem yatmaz ancak özellikle sık,
şiddetli ve uzun süreli ağrılar kişlerde haklı olarak endişe ve korku yaratabilir, en
çok korkulan ise başağrısının nedeninin bir beyin tümörü olmasıdır.
Başağrılarının %90‘ı primer başağrısı dediğimiz migren, gerilim tipi ya da küme
başağrıları gibi ağrılardır. İkincil başağrıları ise başka bir organ veya beyne ait bazı
hastalıklara (tümör, kanama, anevrizma gibi) bağlı gelişen başağrılarıdır.
Başağrılarının nedeni kapsamlı bir öykü alınması ve fizik muayene ile genellikle
saptanabilmektedir. Bir kez neden saptanıp tanı konulduktan sonra ağrıları azalt-
mak veya durdurmak mümkündür.
Başağrısı tipleri nelerdir?
Birincil (primer) Başağrıları
Genellikle başın çevresinde bant şeklinde
hissedilir. Günlerce sürebilir. Rahatsızlık hissi vermek-
le birlikte genelde uykuyu bozacak şiddette olmaz.
Çoğu kişi gerilim başağrısı ile günlük işlerine devam
edebilmektedir. Gün içinde akşama doğru
kötüleşme eğilimi gösterir, fiziksel aktivite ile
şiddeti artmaz ama bazı kişiler parlak ışık ve sese
hassasiyet gösterebilir.
Gerilim başağrılarının nedeni kesin belli
değildir. Bazıları kas gerilimine bağlı olmakla
birlikte çoğu belli bir nedene bağlı ortaya
çıkmaz. Genetik yapı da önemlidir, bazı kişiler
tetikleyici faktörlere karşı gerilim başağrısı
oluşturmaya daha yatkındır.
Gerilim başağrıları primer ağrılardır
yani başka bir nedene bağlı ortaya
çıkmaz. Bu nedenle fizik muayene ve
yapılan diğer tetkikler normaldir.
Gerilim başağrılarını önlemek ve
azaltmak için doktorunuzun önereceği
tedaviler yanında hayat tarzında
yapacağınız düzenlemeler de oldukça
önemlidir.
Gerilim Başağrıları
Küme Başağrıları
Küme başağrıları çok şiddetli ağrılardır, bu
ağrıyı yaşayan kişiler sıklıkla “hayatımda
yaşadığım en şiddetli ağrı” şeklinde tariflerler.
Kümeler şeklinde gelir, belli zaman dilimler-
inde ardarda olup, uzun süren ağrısız dönemler
yaşanabilir, kronik de olabilir. Göz, göz çevresi
ve şakakta çok şiddetli oyucu delici sızlayıcıdır.
15-180 dakika sürer (ort. 1 saat).
Erkeklerde daha
sık görülür. Eşlik edenler bulgular içinde ; tek
taraflı gözde kızarıklık, kanlanma, burun
tıkanıklığı veya burun akıntısı, göz kapağı ödemi,
alın ve yüzde terleme, göz bebeğinde küçülme ve
göz kapağında düşme, huzursuzluk sayılabilir.
Özellikle bahar aylarında daha çok görülür.
Tedavide atak döneminde antimigren (triptan-
lar) ilaçlar, kortizon, burun içi uygulanan ilaçlar,
Maske ile Oksijen kullanılır. Koruyucu tedavide Hiper-
tansiyon ilaçları, kortizon veya epilepsi ilaçları
kullanılabilir.
Ağrı kesici kötüye kullanım
Başağrısı
Ağrı kesicilerin sıklıkla hemen hemen her gün kullanımı-
na bağlı gelişen uzun süreli rahatsızlık verici günlük
başağrısıdır. Ağrı kesiciler düzenli olarak kullanıldığında
vücut daha fazla ağrı sensörleri oluşturur ve kafamız aşırı
duyarlı hale gelir ve ağrı sürekli hale gelir. Bu bir kısır döngü
oluşturur ve tedavisi için ağrı kesici ilaçların kullanımı kesil-
meli ve migren tedavisinde kullanılan koruyucu tedaviler
uygulanmalıdır.
-Duygusal gerilim ve anksiyete, yorgunluk, stress
-Kafatası ve boyun kaslarındaki fiziksel gerilim
-Göz yorgunluğu
-Açlık
-Sıcak/soğuk hava, gürültü, parlak ışık gibi fiziksel
faktörler
Bazı tetikleyici faktörler ;
Doç. Dr. Ayşe Pınar Cemeroğlu
Nöroloji Anabilim Dalı
Öğr. Gör. Dr. Seda Kibaro l
56
57