58-59 / 64
Migren
Migren tipi ağrılar da oldukça sık
görülür (%20) . Migren, ataklarla seyre-
den ve ataklar arasında belirti göster-
meyen
kronik
tekrarlayan
bir
başağrısıdır. Migren ağrısı genellikle
orta şiddette ya da şiddetlidir, ağrı
ve eşlik eden bulgular migrenli
kişinin yaşantısını her zamanki gibi
sürdürmesini engeller ve belirgin
bir iş görmezliğe yol açar. Atağın
tek taraflı olması (%70 hastada),
zonklayıcı, yanıcı, delici ya da
nabızla birlikte atan şekilde
olması, atak sırasında sıklıkla
ışıktan ve sesten rahatsızlık,
egzersizle artış, sıklıkla bulantı
veya kusmanın eşlik etmesi
karakteristik özellikleridir.
Tanı hastadan ayrıntılı başağrısı hikayesinin alınması ile konur.
Kadınlarda erkeklere oranla çok daha sık görülür, çocukluk
çağlarında başlayabilir. Ataklar arasında kişiler tamamen sağlıklıdır. Atakların sıklığı
çeşitlilik gösterir; yılda bir de olabilir veya haftada birkaç kez de olabilir.
Migren hastalarının çoğu atağın geleceğini önceden hissedebilir. Atak öncesinde
sinirlilik, depresif ruh hali, konsantrasyon güçlüğü ve yorgunluk hissi olabilir.
Migren
çoğu kez öncesinde hiçbir belirti veya başka şikayet neden olmadan ortaya çıkar ve bu
tip migren aurasız migren olarak adlandırılır.
Auralı migren ise migrenli hastaların %10–
15’ni oluşturur. Aura genellikle 5 ila 60 dakika sürer ve sıklıkla görme ile ilgili yakın-
malara yol açar
. Görme alanında bir tarafı görememe, parlak veya yanıp sönen ışıklar,
renkli zigzag veya kırık çizgiler görme gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Görsel belirtilerin
dışında dilde, yüzde, kolda uyuşma, güçsüzlük, konuşmada bozulma, konuşurken
kelimeleri bulamama, baş dönmesi ve aşırı uyku hali şeklinde aura olabilir. Hemen
ardından veya 1 saat içinde ağrı ortaya çıkabilir ya da aurayı nadiren başağrısı izlemeye-
bilir.
Migren için temelde etkinliği en kanıtlanmış ilaç tedavileridir. Fakat botox
veya sinir blokları da tedavide kullanılabilmektedir.
Tanısı için özel bir laboratuvar
testi veya radyolojik inceleme
yoktur.
Başağrıları %10 oranda altta yatan başka bir
nedene/hastalığa bağlı gelişir.
Kullanılan ilaçlar,
alkol, vücut sıvı miktarında azalma, enfeksiyonlar
(sinüzit, grip, diğer ateşli viral ve bakteriyel hast-
alıklar) sıklıkla başağrısı yapabilir. Göz arkasında
şiddetli ağrının sebebi akut glokom olabilir. Başağrısı
yapabilecek bazı ciddi hayati tehlike oluşturabilecek
hastalıkları kısaca gözden geçirelim.
Beyin tümörleri yavaş ve sinsi şekilde
büyüdükleri için kişinin yavaş başlayıp günler aylar
içinde giderek artan baş ağrısı ortaya çıkar. Baş ağrı
sabahları belirgindir ve bulantı kusma da eşlik ede-
bilir. Başağrısı dışında puslu görme, çift görme, göz
hareketlerinde kısıtlılık, ağız kenarında eğilme, tek
taraflı kol ve/veya bacakta, kuvvet /his kaybı, denge-
sizlik gibi nörolojik bulgular eşlik edebilir. Epileptik
nöbetler görülebilir.
Ani şiddetli bomba patlar şeklinde ya da
enseye sert bir cisimle vuruluyormuş gibi olan,
şiddetli kusma, bilinç değişikliği ( uyku hali kafa
karışıklığı gibi) ve nörolojik bulgular veren baş
ağrılarında altta yatan neden beyin kanaması olabilir.
Tümörden farkı çok ani başlangıçlı olması ve kısa
sürede nörolojik bulgu vermesidir. Bu durumda
nöroloji ve beyin cerrahisi hekimlerinin olduğu bir
merkeze acilen başvuru yapmak gerekir.
Ateş, bulantı, kusma, davranış ve kişilik
değişikliği ile birlikte olan baş ağrılarında menenjit
dediğimiz beyin zarlarının iltihabı ile ensefalit ded-
iğimiz beyin iltihabı olabileceği akılda tutulmalıdır.
Ateş ile birlikte ense sertliği oldukça önemli bir
bulgudur. Acil tıbbi müdehale gereklidir
.
İkincil (sekonder) Başağrıları
Hangi Durumlarda
Doktora Başvurulmalı
Beyin Tümörüne Bağlı
Ortaya Çıkan Başağrıları
Beyin Kanamasına Bağlı
Ortaya Çıkan Başağrıları
Menenjit ve Diğer Beyin
Enfeksiyonlarına Bağlı Başağrıları
Hangi Durumlarda
Acil Servise Başvurulmalı
- Baş ağrısına eşlik eden, bilinç bulanıklığı,
bilinç kaybı, koma, sara nöbeti varsa,
- Baş ağrısına eşlik eden güçsüzlük varsa,
- Kafa travması sonrası gelişen baş ağrısı varsa,
- Yüksek ateş, bulantı, kusma baş ağrısına eşlik
ediyorsa,
- Aniden ortaya çıkan daha önce yaşamadığı
şiddetli baş ağrısı varsa,
- Acil olarak nöroloji ve beyin cerrahisi uzman-
larının olduğu merkeze başvurulmalıdır.
- Daha önceden olan ancak davranışı ve şekli
değişen baş ağrısı varsa,
- Sabah olan baş ağrısı, eşlik eden bulantı ve
kusma, bulanık görme varsa,
- Her gün ilaç almasını gerektiren baş ağrısı
varsa,
- Uzun süredir olan daha önce tetkik edilmemiş
baş ağrısı varsa,
- Gebelik sırasında ortaya çıkan başa ağrısı
varsa,
Mutlaka nöroloji ve beyin
cerrahisi uzmanların olduğu
merkeze başvurulmalıdır.
58
59