Sağlıkta Adres Başkent

Prematüre retinopatisi, tüm dünyada çocukluk

çağının önlenebilir görme kaybı ve körlük yapan

nedenleri arasında ilk sıralarda yer almakta olan,

prematüre doğmuş bebekleri etkileyen göz hastalı-

ğıdır. Toplumların gelişmişlik durumu ve yenidoğan

bakımındaki kalite düzeylerinden etkilenmekte olan

prematüre retinopatisinin sıklığı ülkelere göre de-

ğişmektedir. Gelişmiş ülkelerde son yıllarda prema-

türe retinopatisi sıklığı azalmaktadır ve bu ülkeler-

de neredeyse sadece doğum ağırlığı 1000 gramın

altında olan çok düşük doğum ağırlıklı bebeklerin

problemi olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkemiz

gibi gelişmekte olan veya az gelişmiş ülkelerde ise

prematüre retinopatisi sıklığı artmakta olup, daha

matür yenidoğanlarda da ciddi prematüre retino-

patisi görülebilmektedir. Prematüre retinopatisinin

ortaya çıkmasıyla ilişkili çok sayıda risk faktörü

vardır, ancak gebelik yaşı ve doğum ağırlığı kanıt-

lanmış ve en önemli risk faktörleridir.

Prematüre retinopatisi, günümüzde neonatal yo-

ğun bakım ünitelerinin en önemli problemlerinden

birisidir. Prematüre retinopatisi potansiyel olarak

kalıcı görme kaybına ve körlüğe neden olabilir;

fakat en önemli bir özelliği uygun ve zamanında

gerçekleştirilen tarama ve tedavi programları ile

önlenebilir ve tedavi edilebilir olmasıdır. Prematüre

retinopatisi prematüre bakımında rolü olan pedi-

atrist ve neonatologlar tarafından daha iyi anlaşı-

labilmesi için retinal vasküler gelişimin, prematüre

retinopatisi tanımlamasının, sıklığının, patofizyolo-

jisinin, risk faktörlerinin, tarama programlarının ve

tedavi ilkelerinin iyi bilinmesi gereklidir.

Retinada damar yapılanması 15-16. gebelik haf-

tasında başlar ve retinanın damarlanması 37-40.

gebelik haftasında tamamlanır. Erken doğum ile

birlikte retinada damar yapılanmasında aksaklık

oluşabilir, prematüre retinopatisi olarak adlandırdı-

ğımız durum ortaya çıkabilir.

Beş prematüre retinopatisi evresi vardır: Evre 1 ve

2 hafif prematüre retinopatisi olarak tanımlanır ve

bu iki evre tedavi gerektirmez, evre 3’e ilerleme

göstermezse, görmeyi engelleyici hasar bırakmadan

düzelecektir. Evre 3, 4 ve 5 prematüre retinopa-

tisinde görme kaybı, hatta körlük riski yüksektir.

Prematüre retinopatisi ilk kez tanımlandığı 1942

yılından sonraki 10 yıl içerisinde, çocukluk çağı

körlüklerinin en sık nedenleri arasında yerini

almıştır. Yenidoğanlarda kontrolsüz oksijen deste-

ğinin olumsuz retinal yan etkileri ilk olarak 1951