36-37 / 64
Yrd. Doç. Dr. Arzu ÇELEBİ KOBAK
Gastroenteroloji BD
BAŞKENT
ÜNİVERSİTESİ
İZMİR
HASTANESİ
En sık görülen mide hastalıkları, gastroö-
zofageal reflü hastalığı (GÖRH), fonksi-
yonel dispepsi, gastrit, mide ve onikipar-
mak barsağı ülserleridir. GÖRH, mide ve
yemek borusunda yanma, mide içeriğinin
yemek borusuna geri gelmesi ve/veya
kuru öksürük, ses kısıklığı gibi şikayetler-
le seyreder. Dispepsi, gastrit ve ülserde
ise daha çok, ağrı, şişkinlik, erken doyma,
hazımsızlık, bulantı ve kusma gibi şika-
yetler görülür. Bu hastalıkların görülme
sıklıkları ırk, yaş, cinsiyet ve genetik fak-
törlere göre değişiklik gösterebilir. Türk
toplumunda reflü şikayetlerinin görülme
sıklığı %10-20, dispeptik yakınma sıklığı
%20-40 olarak bilinmektedir.
Mide hastaları, şikayetlerinin özel-
likle mevsim geçişlerinde; yazdan
bahara ve kıştan bahara geçişlerde
arttığından yakınırlar.
Bu konuda bilim adamları tarafından
yapılan çalışmalar farklı sonuçlar ortaya
koymuştur. Mide ve onikiparmak barsa-
ğı ülserleri ve ülser kanamalarının mev-
simsel artış gösterip göstermediğine dair
veriler daha fazladır. Değişik ülkelere ait
çalışmalarda, farklı ay ve mevsimlerde
artışlar saptanmıştır. Çoğunlukla sonba-
har ve kış aylarında, ülser, reflü ve ülser
kanamalarının en yüksek düzeye çıktığı
görülmüştür.
Mide ve onikiparmak barsağı ülseri baş-
ta olmak üzere tüm mide hastalıklarının
gelişiminde iki önemli etken, mide asiti
ve Helikobakter pilori enfeksiyonudur.
Mide asit salgısı ve Helikobakter pilori
enfeksiyonunun olası mevsimsel değiş-
kenliği ve buna neden olan faktörler bu
konuya açıklık getirebilir. Ancak bu konu-
da yeterli çalışma bulunmamaktadır.
Mevsim geçişlerinde, değişen hava şart-
ları, ısı ve nem oranlarındaki değişiklikle-
re tepki olarak vücutta birtakım hormo-
nal değişiklikler gerçekleşir. Soğuk hava
ve ısı değişiklikleri insan vücudunda ani
bir stres yaratır. Buna bağlı olarak stres
hormonları olan adrenalin ve noradrena-
lin salınımı artar. Adrenalin, mide ve oni-
kiparmak barsağı mukozası kan akımını
azaltarak mukozal hasar ve ülser gelişi-
mine yol açabilir.
34
35