Previous Page  38-39 / 64 Next Page
Information
Show Menu
Previous Page 38-39 / 64 Next Page
Page Background

Mevsimsel beslenme değişiklikleri, bazı mide hastalıklarının görülme sıklığını etkileyebilir.

Kış aylarında vücut ağırlığı ve diyetteki yağ miktarının artmasına bağlı olarak reflü sıklığının

arttığını gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Çiğ sebze ve meyve tüketiminin artması, asitli

içecekler, alkol, soğuk su, buzlu meyve suları ve dondurma mide sorunlarının şiddetini arttı-

rabilir. Ayrıca yaz aylarında gündüz saatlerinin uzun olması, geç saatlere kadar oturulması,

daha fazla yemek yenmesine ve geç saatte yemek yenmesine neden olabilir.

Beslenme içeriğinin mevsimsel olarak

değişiklik göstermesi, aldığımız gıda-

lardaki alerjenlerin de mevsimlere göre

farklı olmasına neden olur. Gıda alerji-

leri bazı mide ve barsak hastalıklarının

gelişiminde önemli rol oynar. Çölyak

hastalığı, tahıl alerjisi olarak bilinir.

Eozinofilik özofajit ve gastroente-

ritlerde, inek sütü, soya, yumurta,

buğday en sık tetikleyici alerjen

gıdalardır. Alerjik reaksiyonlar yanı

sıra bazı gıdalara aşırı hassasiyet

veya toleranssızlık da söz konusu ola-

bilir. Bu durum gıda intoleransı olarak

bilinir. Fonksiyonel dispepsi ve hassas

barsak sendromu olan hastaların az da

olsa bir kısmında gıda intoleransının

rolü üzerinde durulmaktadır.

B

azı ilaçlar, yemek borusu alt kısmındaki basıncı düşürerek reflüyü arttı-

rabilir. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve astım tedavisinde

kullanılan bazı ilaçlar bu gruptandır. Bu hastalıkların kış aylarında alevlenme

göstermesi ve buna bağlı artan ilaç kullanımı kış aylarında reflüde artışa ne-

den olabilir. Romatizmal hastalıklara bağlı şikayetlerin kış aylarında artması

da non-steroid anti-inflamatuvar ilaç kullanımını arttırarak ülser gelişim sık-

lığını arttırabilir.

Klostridyum, salmonella ve E.Coli gibi bakteri-

yel etkenlerin yaz aylarında arttığı iyi bilinmek-

tedir. Protozoal bir enfeksiyon olan kriptospori-

diyoz, ılık, yağmurlu ve nemli havada, bahar ve

yaz aylarında sık görülür. Giardiyazis mevsimsel

özelliği daha az olan bir protozoadır, bazı ülke-

lerde erken sonbahar aylarında artış gösterdiği

saptanmıştır. Mide ve barsak enfeksiyonlarında,

ishal, karın ağrısı, şişkinlik, bulantı, kusma, iş-

tahsızlık, kilo kaybı gibi şikayetler görülebilir.

Bu enfeksiyonlar, fonksiyonel dispepsi ve hassas

barsak sendromunu tetikleyebilir veya şikayet-

lerin artmasına neden olabilir.

Mide ve barsaklar, vücudumuzda ikinci beyin

gibi çalışır. Beyin-barsak ekseni nedeniyle beyin

ile mide ve barsak duvarındaki sinir sistemi ara-

sında sıkı bir etkileşim mevcuttur. Buna bağlı

olarak, GÖRH, fonksiyonel dispepsi, hassas bar-

sak sendromu gibi fonksiyonel sindirim sistemi

hastalıkları ile depresyon, anksiyete bozukluğu,

panik bozukluk gibi psikolojik hastalıkların bir-

likteliği sık görülür. Kişilerin uyku süresi, iştah,

kilo, enerji düzeyi, ruh hali, sosyal aktiviteleri

bu dönemlerde değişime uğrar. Bu değişimlere

bağlı olarak, depresyon, anksiyete bozukluğu,

panik bozukluk gibi psikolojik hastalıklarda artış

görülebilir.

Major depresyon tanılı hastaların da

%30-40’ında fonksiyonel sindirim sistemi

hastalıkları görülmüştür. Mevsim geçişle-

rinde psikolojik hastalıkların artışı, mide

rahatsızlıklarının da artmasını yanında

getirebilir.

Sonuç olarak; mide hastalıklarının

özellikle bahar aylarında artış göster-

diği bilimsel olarak kanıtlanmış bir bil-

gi değildir. Ancak mide hastalıklarının

mevsimsel dalgalanma gösterebilece-

ğine dair veriler ve buna neden olabile-

cek birçok faktör bulunmaktadır. Çok

sayıda, kapsamlı ve nitelikli çalışmalar

bu konudaki bilgilerimizi arttıracak-

tır. Mevcut bilgilerle, bahar aylarında

mide şikayetlerinin arttığını söyleyen

hastalarımıza, hava ve beslenme deği-

şikliklerinin, mevsimsel bazı besinlere

alerji ve intoleransın, ilaçlar, enfeksi-

yonlar ve psikolojik faktörlerin buna

neden olabileceğini söyleyebiliriz .

36

37