60-61 / 64
Kimlerin
Geriatrik
Değerlendirmeye
İhtiyacı Vardır?
SAĞLIKLI YAŞLILAR
Geriatri disiplininin hedefleri
içinde mevcut sağlıklılık
halinin, fonksiyonel durumun
korunması hedefi önde gelen
hedeflerden birisidir. Buna
göre, yaşlı sağlıklı bireyler de
geriatrik değerlendirmeden bu
sağlıklılık hallerinin korunması
açısından fayda görürler.
KRONİK HASTALIKLARI
OLAN YAŞLILAR
Kronik Hastalıklar;
Kalp hastalıkları, hipertansiyon, şeker hastalığı, romatizmal hastalıklar
(osteoporoz, osteoartrit, romatoid artrit gibi), kanser (meme, prostat, akciğer, kolon kanser-
leri gibi), akciğer hastalıkları (KOAH, kronik bronşit gibi), hiperlipidemi (hiperkolesterolemi
gibi), serebrovasküler hastalıklar (felç gibi) yaşlılarda sık görülmektedir.
Geriatrik Sendromlar;
Geriatri Biliminin en çok ilgilendiği konulardan biri de yaşlılarda
daha sık görülen hastalıklardır. Bu hastalıkların en önemlisi
Demans
(bunama, unutkanlık
hastalığı da denmektedir) hastalığıdır. Demansın %60 nedeni
Alzheimer Hastalığı’
dır ve
erken tanısı çok önemlidir. Çünkü kesin tedavisi yoktur ve tanı konduktan sonra ortalama
yaşam süresi 4-12 yıldır.
Depresyon’
da yaşlılarda sık görülen ve tedavi edilmezse intihar gi-
rişimine kadar giden kötü sonuçlar doğurabilen bir hastalıktır. Bu iki önemli hastalık dışında
Deliryum, İdrar Kaçırma, Çok sayıda ilaç kullanma, Bası Yaraları
(yatak yaraları),
Beslen-
me Bozuklukları
(Malnutrisyon),
Düşmeler, Sarkopeni
(kas erimesi) diğer geriatrik send-
romları oluşturmaktadır.
sosyoekonomik, çevresel, ailesel değerlendirmeyi de gerekli kılar. Bu nedenledir ki geriatrik
değerlendirme, birçok disiplinin birlikte çalışmasını gerektiren bir yaklaşım olarak karşımıza
çıkmaktadır.
Buna göre geriatrik değerlendirme ekibinde yaşlı hastanın ihtiyacına göre, konusunda uz-
manlaşmış aşağıdaki ekip elemanlarından hepsi veya bir kısmı görev alması söz konusudur.
Bu ekibe hastanın problemlerinin gerektirdiği ölçüde farklı disip-
linlerin de katılımı yanında, hastanın kendisinin, eğer kendisi hak-
kında karar verebilme yetisine sahip değilse yakınlarının da eki-
bin değişmez elemanları olduğunu akıldan çıkarmamak gerekir.
Her bir ekip elemanı, söz konusu hastayı kendi uzmanlık konuları ön planda olmak üzere ge-
nel olarak değerlendirir. Daha sonra ekip elemanları bir araya gelerek, hastayı bütün yönleri
ile tartışıp, mevcut problemleri dahilinde başkasına bağımlı olmadan günlük yaşam aktivi-
telerini bağımsız yapabilme yetisini en üst düzeyde tutacak şekilde, tüm disiplinlerin ortak
kararlaştırdığı tedavi ve takip planı ortaya çıkar. Bu ekip çalışmasına her ne kadar Geriatrist
başkanlık etse de, tüm ekip elemanlarının konusunun uzmanı olup, yaşlının değerlendirme
ve tedavisinde çok önemli rollere sahip olduklarını vurgulamak gerekir.
DOKTOR
FİZYOTERAPİST
İŞ UĞRAŞI TERAPİSTİ
FARMAKOLOG
PSİKOTERAPİST
DİYETİSYEN
HEMŞİRE
Özellikle çoklu kronik
hastalıkları olup, bunlara
bağlı değişik derecelerde
fonksiyonel kayıpları söz
konusu olan ve genellikle
kırılgan yaşlı olarak ifade
ettiğimiz hasta grubu
geriatrik değerlendirmeden
sıklıkla en fazla fayda gören
grubu oluşturmaktadır.
60
61