Pelvik Taban Rehabilitasyonu: “Biofeedback” Tedavisi
“Biofeedback” tedavisi nedir?
- Dışkılama işlevini düzenleyen fizyolojik kontrol mekanizmasında çeşitli nedenlerle aksama olur. Bu durumda işlevin farkına varılması ve istemli olarak kontrol edilmesi gerekir. Bu amaçla kişinin dışkılama işlevini kontrol edebilmeye yönelik eğitim sürecine “Biofeedback Eğitimi” denir.
- Kabızlık, dışkı ve gaz kaçırma (anorektal bölgenin iç ve dış kas fonksiyonlarının bozulduğu durumlar) gibi rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan bir yöntemdir.
- Kişilerin görsel ve işitsel uyaranlarla anorektal bölgedeki kasların doğru çalışması için uygulanır.
“Biofeedback” tedavisi hangi durumlarda uygulanır?
- Pelvik taban gücü ve hareketliliği “biyolojik geri bildirim” mekanizması ile düzenlenir. Bu sayede dışkılama, işeme gibi işlevlerin kontrolü sağlanır. Kabızlık, gebelik, şişmanlık ve ileri yaş gibi çeşitli nedenlerle pelvik taban kas gücü azalabilir ve esnekliği artabilir.
- Bunun sonucunda çeşitli yakınmalar ortaya çıkar:
- Dışkı kaçırma (fekal inkontinens)
- Gaz kaçırma (gaz inkontinensi)
- Dışkı-gaz çıkarmakta zorlanma (fonksiyonel çıkımda güçlük-kabızlık)
- İdrara çıkışlarda artış veya acil sıkışma hissi
- İdrar kaçırma ve/veya yapamama
- Tedavideki amaç, anal sfinkterin kas gücünü geliştirmek, anorektal kaslar arasındaki uyumu sağlamak ve anorektal duysal algılamayı arttırmaktır.
“Biofeedback” işleminin aşamaları nelerdir?
- “Biofeedback” tedavisi, genel anestezi uygulaması olmadan yapılan ayakta tedavi yöntemidir.
- İşlem ağrı ve acı hissi olmadan gerçekleşir.
- İşlemden önce lavman yapılarak rektum boşaltılır.
- Rektuma jel yardımı ile özel bir kateter yerleştirilir.
- Normal bir kişinin anal sfinkterinin kasılıp gevşemesi ve hastanın sonuçları karşılaştırılarak aradaki fark anlatılır.
- Anorektal bölgedeki kasların doğru ya da yanlış kullanımı bilgisayarda görsel ve işitsel aktivite eşliğinde gösterilir.
- Doğru kasları yeterli seviyede kasarak güçlendirme ve/veya gevşeterek rahatlatma seansları 6 ile 8 hafta boyunca haftada 3 gün olacak şekilde devam edilir.
- Kişinin bu seanslarda öğrendiklerinin haftanın diğer günlerinde evde tekrarlaması önerilir.
- Hastanın durumuna göre tedavi planı yapılır.