Sağlıkta Adres Başkent

Yaşlanma, insanların duymak, hissetmek ve yaşa-

mak istemediği fakat doğumla başlayan, engelle-

nemeyen, durdurulamayan, geriye işle-

tilemeyen biyolojik, sosyolojik ve

psikolojik bir süreçtir. Biyolojik

yaşlanma doğumdan sonra

istenilen fakat erişkin

dönemden sonra mev-

cut bilgi ve deneyim-

lerimiz ile yavaşlatıl-

mak, geciktirilmek

hatta durdurulmak

istenilen bir süreç-

tir. Deri, endokrin,

damar, kemik,

genitoüriner, göz,

cinsellik ve beyin

fonksiyonları bu sü-

reç içerisinde sağlıklı

kalabilmeli, koordineli

çalışabilmeli, kişinin fiziksel

gücünü, psikolojisini ve sosyal

yaşam kalitesini üst düzeyde tuta-

bilmelidir.

Yaşlanma sadece bir zaman süreci değildir. Doğum

tarihleri aynı olan kişilerin bile zaman içerisinde

farklı görünmelerinin altında genetik, biyokimyasal,

fizyolojik, psikolojik ve çevresel faktörlerin büyük

rol oynadığı görülmektedir.

Vücudumuzu çevresel ve fiziksel zararlı etkenler-

den koruyup fiziksel bütünlüğümüzü sağlayan,

immün, endokrin ve nöral fonksiyonlara sahip en

büyük organımız olan deri, diğer doku ve organlar

gibi yaşlanma ile beraber dejeneratif değişiklik-

ler gösterir. Vücudumuzun dış yüzeyini kapladığı

içinde yaşlanmanın en dikkat çekici

değişiklikleri deride fark edilerek

psikolojik ve sosyal açıdan

diğer iç organ değişik-

liklerinin oluşturduğu

sıkıntıların önüne

geçer. Deri yaşlan-

masında, genetik

ve hormonlar iç

faktörleri; ult-

raviyole ışığına

maruz kalmak,

beslenme,

nikotin, ilaç ve

alkol alışkanlığı

ise dış faktörleri

oluştururlar.

Deri Yaşlanmasın-

daki İç Etkenler

Yaşlanmanın genetik faktör-

lerden etkilendiği, programlı yaş-

lanma ile birlikte, genetik yapıda yer alan DNA ve

kromozomların yapısı ile birlikte bunlarda meydana

gelen yapısal değişiklikler hızlı yaşlanmaya neden

olabilmektedir. Genetik bilimindeki gelişmeler ile

gen ve kromozomal yapıdaki kalıtsal veya sonradan

oluşan bozuklukların saptanması ve sorumlu alan-

lara müdahale yaşlanmayı geciktirebilecektir. Son

yıllarda DNA onarımı üzerinde tropikal ürünlerde

geliştirilmektedir. Hormonal açıdan yaşlanma özel-

likle kadınlarda menapoz sonrası hızlanmaktadır.

Kadınlarda östrojen, progesteron ve androjenler