18 / 64
dönemlerine eşlik edebilir. Bazen şişlik olmadan da
eklem ağrılarından yakınılabilir. Kalça ve omurga
eklemlerinde hastalık aktif dönemde olmasa bile
ağrılar olabilir.
Crohn Tastalığında Tanı
Sıklıkla haftalar-aylar süren karın ağrısı, ishal, kilo
kaybı yakınmaları olan genç hastada Crohn hastalı-
ğından şüphelenilir. Basit kan tetkikleri kansızlık ve
iltihaplanmanın bazı bulgularını gösterebilir. Daha
ileri tetkikler ağız yoluyla verilen ilacı (Baryum) ta-
kiben mide, ince barsak filmlerinin çekilmesi ya da
anüsten aynı ilacın verilerek kalın barsak filmlerinin
çekilmesidir. Tanı açısından en önemli tetkiklerden
biri kolonoskop denilen bükülebilir cihazlarla kalın
bağırsağın ve bazı durumlarda ince bağırsağın son
bölümünün içeriden görülerek incelenmesidir. Bu
inceleme sırasında tanıda önemli olabilecek biyop-
siler alınarak patolojik inceleme için gönderilebilir.
Hastalığın daha detaylı incelenmesi için batın
tomografisi ya da MRI(emar) yapılarak darlık, abse
olup olmadığı araştırılır.
İnflamatuvar Bağırsak
Hastalıklarının Tedavisi
İnflamatuvar barsak hastalıklarında (İBH) tedavi
genellikle uzun sürelidir. Sadece rektum denilen
kalın barsağın son kısmı ile sınırlı tutulumu olan
ülseratif kolit hastalarında, hafif semptomları olan
Crohn hastalarında veya cerrahi girişimler sonrası
yakınması olmayan bazı hastalarda tedavi gerek-
sinimi olmayan dönemler olabilir. Bunun dışında ka-
lan hastaların çoğunda tedavi ömür boyu gereklidir.
Ülseratif kolit ve Crohn hastalığında hastanın yaşı,
hastalığın şiddeti, hastalığın sindirim sistemi içinde-
ki yaygınlığı, sindirim sistemi dışı belirtilerin varlığı
gibi pek çok faktör tedavi kararını etkilemektedir.
Bu nedenle tedavi şekilleri hastalar arasında birey-
sel farklılık göstermektedir.
Her iki hastalık içinde geçerli olan tedavi seçe-
nekleri ilaçla yapılan tedaviler ve cerrahi tedaviler
olmak üzere iki başlık altında toplanabilir. Hasta-
ların çoğunda başlangıç aşamasında ilaçla tedavi
yöntemleri uygun iken bir grup hastada daha tanı
anında cerrahi tedaviler gerekli olabilir. İlaç teda-
visinde geçmişi oldukça eski ve hastalık üzerindeki
etkileri oldukça iyi belirlenmiş ilaçlar mevcuttur.
İlaçların ağız yoluyla kullanımı olduğu gibi makat
yoluyla kullanıma uygun formları da bulunmaktadır.
Hastaların bir kısmında hem ağız yoluyla hem de
makat yoluyla ilaç kullanımı gereksinimi olabilir.
Son yıllarda kullanıma giren ve nispeten daha
önce İBH tedavisinde kullanılan ilaçlardan daha
güçlü oldukları kabul edilen, TNF-alfa inhibitörleri
(infliximab, adalimumab) olarak adlandırılan yeni
ilaçlarda hem ülseratif kolit hem de Crohn hastalığı
tedavisinde başarı ile kullanılmaktadır. Bahsedilen
tüm ilaçların İBH üzerindeki olumlu etkileri yanı
sıra bir takım yan etkileri de mevcuttur. Bu nedenle
hem hastalık gidişatını kontrol etmek hem de ilaç-
ların güvenilirlik hallerini denetlemek için hastaların
mutlaka belli aralıklarla kontrol muayenelerini ve
tahlillerini yaptırmaları gerekmektedir.
Cerrahi tedavi seçenekleri genellikle ilaç tedavisine
yeterli yanıt alınamayan veya hastalık seyri sırasın-
da ilaç tedavisi ile giderilmesi mümkün olmayan
durumlar için kullanılmaktadır (Fistül oluşumu,
bağırsak tıkanıklığı veya yırtılması vb). Cerrahi
uygulamalar arasında hastalıklı bağırsak bölgesinin
çıkarılması veya ülseratif kolitte olduğu gibi kalın
bağırsakların tamamının çıkartılması gibi yöntem-
ler yer almaktadır. Her iki hastalık içinde cerrahi
tedavilerden sonra da ilaçla tedavi gereksinimleri
veya tekrarlayan cerrahi gereksinimleri olabileceği
unutulmamalıdır.
Sonuç olarak İBH’da en uygun tedavinin belirlen-
mesi gereklidir. Bu tedavi yöntemi belirlenirken,
gastroenteroloji, cerrahi, patoloji ve radyoloji
hekimlerinin bir arada karar vermesi, hastanın da
18