Kalp naklinde amaç
kalp yetmezliği olan
bireyin uzun
ve kaliteli yaşayabilmesidir.
Bu nedenle alınan kalbin
performansının yeterli olması beklenir. Vericide beyin
ölümü kalbe ait nedenle gerçekleşmişse (Aritmi, kalp
enfarktüsü), öncesinde kalp hastalığı mevcutsa (Romatiz-
mal veya konjenital kalp hastalığı), kalbin durup yeniden
çalıştırıldığı kalpler kullanılmaz. Verici kalbin az olması
nedeniyle, kalp nakli yapılamadığında alıcının yaşama
olasılığı çok düşük ise bu durumlarda normalde kullanıl-
mayacak olan verici kalbi kullanılabilir (Marginal donor).
Özellikle kalbin vericiden çıka-
rılmasından, alıcıda nakil yapı-
lıp kalbin çalıştırıldığı ana kadar
olan süre çok önemlidir. Bu süre
4 saatin altında olmalıdır. Maksi-
mum 6 saati geçmemelidir. Bu sü-
reyi kısa tutabilmek için mümkün
olduğunca emniyet şartlarına
dikkat edilerek tüm işlem süratle
yapılmalıdır. Kalp şehirler arası
alınacaksa en uygun ulaşım vası-
tası tercih edilmelidir. Bu sürenin
uzaması nakil yapılan kalbin per-
formansının azalması sonucunda
başarının azalması demektir.
Başkent Üniversitesi Ankara hastanesinde ilk kalp nakli Şubat 2003 tarihinde
yapıldı. Hastanemizde günümüze kadar toplamda 123 hastaya kalp nakli yapılmış
olup, yılda 10-15 hastaya yapılabilir noktasına gelinmiştir. Başkent Üniversitesi
Adana Hastanesi’nde Aralık 2016’da ilk kalp nakli yapıldı. Yapılan kalp nakli
sayılarındaki azlık, kalp yetmezliği hastasının olmamasından veya yapılmasındaki
zorluklardan değil sadece ve sadece vericinin az olmasından kaynaklanmaktadır.
Hastanın tedavisinin sadece kalpnakli ile olabileceği kararı Kardiyolog, KalpDamar Cerrahı ,
Psikiyatrist ve Anestezist tarfından oluşan konsey tarafından kabul edilmelidir. Sonrasında hasta ve
ailesine kalp nakli ile ilgili bilgilendirme yapılıp Sağlık Bakanlığı bekleme listesine bildirilir. Bu noktadan
sonra sıralama tamamen Sağlık Bakanlığı kontrolü ve güvencesi altındadır. Bekleme listesi normal ve
acil liste olmak üzere iki sınıfa ayrılır. Normal listede olan hastalar genellikle evde bekleyen çok sıkıntısı
olmayan hastalardır. Bu hastalara sıranın gelme olasılığı çok düşükdür. Acil şartlarını oluşturan hastalar
hastanede yatıp yoğun tedavi gerekliliği olan hastalardır. Beklenen kalp çıktığında vericiden alınan kalp
bakanlık görevlileri tarafından öncelikle acil listesindeki hastalarla eşleştirilir. Uygun alıcı bulunmaz ise
kalp normal listesindeki hastalara teklif edilir. Hasta acil listesinde iken genel durumu çok kötüleşir geçici
destek cihazı kullanma geregi duyulur noktaya gelirse kalp ilk kez bu konumdaki hastaya sunulur. Bu
durumdaki hastalar için süre hayati öneme sahiptir. Geçiçi destek cihazı ile yaşam süresi kısıtlıdır. Belli sü-
rede kalp çıkmadığında hasta kaybedilir. Görüldüğü gibi organ bağışı hayat kurtarıcı bir aktivitedir. Çok
acil durumdaki bir hastaya kalp bulmada zorlanılırken normal listedeki hastalar yaşam kalitesi düşük
şekilde uzun süreler beklemek zorunda kalırlar.
Gerçekleştirdiğimiz
100.
Kalp Nakli ameliyatı
kutlamasından bir kare...
Kalp naklinde cinsiyetin önemi yoktur. Genelde aynı cins
olması tercih edilmesine rağmen erkekden alınan kalp
kadına nakil yapılabilir veya tersi olabilir. Kalp naklinde
yaş sınırıda yoktur. Ancak kliniğimizde prensip olarak
vericinin az olması nedeniyle 50 yaşın üzerinde kalp
nakli yapılmamaktadır. Ülkemizde ve hastanemizde 1
yaş altında uygun vericinin olmaması nedeniyle de kalp
nakli yapılamamıştır. Ancak bekleme listemizde 1 yaşın
altında hastamız mevcuttur. Türkiye’de en küçük yaşta
kalp nakli yapılan hasta, Başkent Üniversitesi Ankara
Hastanesinde yapılmış olup 12 aylıkdır. Hastanemiz-
de 0-1 aylık dönemde dahi kalp nakli yapabilmek için
uygun alt yapı mevcutdur.
Kalp hastalıklarında ilaç
tedavilerinin, girişimsel
tedavilerin veya cerrahi
tedavi yöntemlerinin
faydalı olmadığı
dönemlerde hastalık
daha da ilerleyerek
yaşam kalitesinin çok
bozulduğu, beklenen
tahmini yaşam süresinin
çok kısaldığı bir duruma
gelinir. Bu durum son
dönem kalp yetmezliği
olarak tariflenir. Bu
noktadaki hastalarda
çözüm KALP NAKLİ dir.
Kalp naklinde alıcı ve
verici arasında ilk dik-
kat edilecek parametre
kan grubudur. Kalp
nakli acil işlem olması
ve sadece kadavra
(Beyin ölümü olan
kişi) den yapılabilmesi
nedeniyle daha hassas
doku grupları çalışı-
lamaz. Sadece alıcı ve
verici arasında kan
naklinde uygulandığı
gibi uygun kan grupları
olması aranır. Özel du-
rumlarda genel verici,
genel alıcı şekli düşü-
nülebilir. Hatta yeni
doğan döneminde (0-1
ay) kan grubuna dikkat
edilmeksizin kalp nakli
yapılabilir.
Diğer dikkat edile-
cek parametre vucut
ağırlığı (VA) dır. Verici,
alıcı arasında VA’ı farkı
%20 oranında az veya
fazla olabilir. Vericinin
VA’ı alıcıdan %20 den
daha az olursa kardi-
yak performans yeterli
olmayacaktır. VA’ı %20
den daha fazla olursa
kalp debisinin fazla
olmasına bağlı kan
basıncında yükselme
ve özellikle beyinle
ilğili olumsuzluklar, ve
kalbin alıcı gögsüne
sıgmaması gibi durum-
lar ile karşılaşılabilir.
FEYZANUR
’un takibini yapan, uygun kalp çıktığında
Kalp Nakli Operasyonunu yönetecek olan
Kalp Damar
Cerrahisi Anabilim Dalı’ndan değerli doktorumuz
Prof. Dr. Atilla Sezgin
’in hazırlamış
olduğu Kalp Nakli ile ilgili yazı ile başbaşa bırakıyoruz.
14
15