34-35 / 64
ERİŞKİNLER
NEDEN AŞILANMALI?
Yaşlanma
Yaşlanma ile birlikte bazı sık görülen enfeksiyonlar ciddi seyretmektedir.
Çocuklarda grip, pnömoni (zatürre) ve Hepatit A gibi hastalıklar selim seyre-
derken erişkinlerde ciddi komplikasyonlarla seyredebilir ve hatta ölüme
neden olabilmektedir.
Zamanla yenilenmesi
Erişkin bağışıklamanın bir diğer nedeni bazı aşılar için kandaki bağışıklık
seviyesinin yaşla azalmasıdır. Örneğin yapılan çalışmalarda 6-11 yaş arası
çocuklarda tetanoz difteri aşısının koruyuculuk düzeyi %91 iken bu oranın 70
yaş üstü bireylerde %30’lara düştüğü gösterilmiştir.
Riskli bölgelere seyahat
Erişkin bağışıklamanın diğer nedenleri arasında riskli bölgelere seyahat
(hac-umre ziyaretinde meningokok aşısı zorunluluğu gibi) ve temas sonrası
profilaksi (tetanoz ve kuduz gibi) yer almaktadır.
Yeni geliştirilen aşılar
Sağlık Bakanlığı tarafından çocukluk dönemi aşıları ücretsiz olarak karşılanmak-
tadır. Yeni geliştirilen aşılar ile aşı takviminde gerekli değişiklikler yapılmakta-
dır. Yetişkinlerin de daha önce olmadığı aşıları risk durumunda olması gerek-
mektedir. Örneğin Hepatit B aşısı 1986 da lisans almıştır. Ülkemizde Hepatit B
aşısı ilk olarak 1998 yılının Ağustos ayında 0-1yaş arası bebeklere uygulanmaya
başlamış ve çocukluk çağı aşı programına dahil edilmiştir. Bu dönemden önce
doğmuş bireyin ülkemiz için önemli bir sağlık sorunu olan Hepatit B açısından
aşılanması gerekmektedir.
Aşı,
hastalıklara karşı
bağışıklık yanıtının oluşma-
sını sağlar. Virülansı azaltıl-
mış ya da öldürülmüş
mikroorganizmanın doğru-
dan kendisinden, parçaların-
dan veya salgılarından elde
edilir.
AŞI, BAĞIŞIKLAMA
VE TEMEL KAVRAMLAR
AŞI
HAKKINDA
Aşı
Bağışıklama,
kişilerin
bağışıklık sistemini yapay
yollarla uyararak bakteri ve
virüslere karşı savaşmaya
hazır hale gelmelerini
sağlamaktır.
Bağışıklama
Eradikasyon
,
hastalığın etkeni ile
birlikte yeryüzün-
den yok edilmesine
denir.
Eradikasyon
Aşı
uygulanmasında
genel kural tüm
aşıların birlikte
uygulanabileceğidir. Aynı
anda uygulama antikor
cevabını veya yan etki
oluşmasını
etkilemez.
Canlı aşılar aynı
anda uygulanmadıysa
aralarında en az 4 hafta
süre olmalıdır. Burada amaç
önce uygulanan aşının
sonrakinin etkinliğini
azaltmamasını sağlamak-
tır.
Aşılar
birbirine karıştırı-
larak enjekte
edilemez.
Sanılanın aksine
hafif hastalık hali,
yakın dönemde veya
halen antibiyotik
kullanımı aşı olmak için
problem teşkil
etmez.
Aşı
planlanan
tarihte yapılamadıy-
sa, elinde aşının
yapıldığına dair kanıt
varsa aşıya kalınan
yerden devam
edilir.
Ağızdan yapılan
canlı aşılar ve
enjeksiyonla yapılan
canlı aşılar birbirlerinden
etkilenmezler, öncesinde
ya da sonrasında
yapılabilirler.
34
35