Sağlıkta Adres Başkent

Hastalığın Görülme Sıklığı

Hastalığın sıklığı ve yaygınlığı tam olarak bilinmemektedir. Bunun ba lıca nedeni hasta-

ların bedensel hastalıkları olduğunu dü ündükleri için psikiyatri dı ı hekimlere ba vurma-

larıdır. Genellikle 20-30 ya aralığı gibi genç eri kinlik döneminde daha sık görülse de her

ya ta görülebilir. Ülkemizde yapılan bir ara tırmada her bin kadından sekizinde, her bin

erkeğin ise üçünde görüldüğü bulunmu tur.

Nedenleri

Hastalık hastalığının

nedeni tam olarak

bilinmemektedir.

Bilinç dışı

çatışmaların

yarattığı bunaltının

bedene aktarıldığı

ve bedensel

uğraşılara

dönüştüğü bu

konudaki en yaygın

açıklamadır.

HASTALIK HASTALIĞININ DOĞURDUĞU PROBLEMLER

Bedenlerinde bir hastalığın olduğu ve bu hastalığın bir türlü teşhis edilemediği dü-

şüncesi şiddetli kaygıya neden olur. Kaygı ve bunaltıya eşlik edebilen çarpıntı, terle-

me, sıcak basması veya üşüme, nefes alma güçlüğü, idrara sıkışma ve sık idrar yapma

ihtiyacı gibi belirtiler bedensel hastalık belirtisi gibi yorumlanır. Bu durum bedensel

hastalıkları olmadığına ikna edilmelerini güçleştirir.

Bilinç, hafıza ve zeka ile ilgili bir sorun yoktur ancak dikkatin yalnızca bedensel duyum-

lara ve hastalıklara yönelmiş olması başka alanlarda dikkatin toparlanmasında güçlüğe

buna bağlı dikkatsizliğe ve unutkanlıklara neden olabilir.

Dikkatin tamamen bedene odaklanmış olması bedensel duyumlarla ilgili yanılsama-

lara da yol açabilmektedir. Örneğin dikkatin yoğunlaştığı bölgelerde uyuşma, karın-

calanma veya ağrı gibi duyumlardan söz edebilirler.

Hastalık hastalığının teşhisinin ya da tedavisinin gecikmesi ve böylece rahatsızlıkla geçiri-

len sürecin uzaması beraberinde ikincil olarak gelişen depresyon (çökkünlük) belirtilerine

de neden olabilir. Bunlar halsizlik, enerjinin azalması, yorgunluk, uykusuzluk ve gündelik

aktivitelere yönelik istek kaybı gibi belirtilerdir. Bu nedenle kişi çoğunlukla yatakta yata-

rak veya dinlenerek vakit geçirme eğiliminde olabilir. Bu durum da çoğunlukla bedensel

duyumlara daha çok odaklanma ve hastalık düşüncesiyle uğraşılarda artışla sonuçlanır.

Bu kişilerin sağlık durumları ve hastalıklarla olan aşırı uğraşları başka konulara ve

durumlara olan ilgilerinin azalmasına neden olur. Bedenlerinin dışında bir yaşantıları

yok gibidir. Bu durum ilişkilerinin kısıtlanmasına yol açabilir. Aile ve iş yaşantısında

bozulmalara neden olabilir.

Hastalık hastalığında kişi, tıp kitaplarını inceler veya internette hastalıklarla ilgili araştır-

malar yapar. Kendi belirtileriyle internet araştırmalarından elde ettikleri bilgileri eşleştirip

kendi kendilerine teşhis koyarlar. İlaç prospektüslerini ayrıntılı olarak incelerler, ilaçlarla

ilgili çok sık yan etki belirtirler ve çoğunlukla bir torba dolusu kullanmadıkları ilaçları

vardır.

Teşhis edilemeyen bir hastalıklarının olduğu düşüncesi sık sık doktora başvurma ihti-

yacı, hep doktorların yanında olma ve beden hastalıkları olmadığına ikna olmamaları

çoğu zaman hem doktorları hem de kişinin yakınlarını yıldırır. Bu durum da ilişkile-

rinin bozulmasına neden olabilir. İlişkilerin bozulması ve yakınları tarafından yalnız

bırakılmaları ise kişinin bütün vaktini bedensel uğraşılarına ayırmasına yol açar. Söz

konusu olan bir kısır döngüdür.

Hastaların çoğunda genellikle

bedenle aşırı uğraşılar başlama-

dan önce kişilerarası ilişkilerde

güçlük, olumsuz yaşam koşul-

ları, ekonomik sorunlar veya

yakınında ciddi hastalık öyküsü

vardır. Kişi bu durumların has-

talık hastalığını tetiklediğinin

farkında değildir ve çoğunlukla

bu olumsuz yaşantılara karşı il-

gisizdir, muayene esnasında ilk

etapta dile getirmeyebilir.

En sık görülen nedenler ara-

sında; ciddi bir hastalık riskiyle

karşılaşıp daha sonra böyle bir

hastalığın olmadığını öğrenme,

Çocukluk çağında istismar veya

ciddi hastalık öyküsü,

Çocukken ebeveynlerden biri-

nin ciddi bir hastalığının olması,

İnternette sağlıkla ilişkili yapı-

lan araştırmaların abartılı dü-

zeyde olması,

Hastalık hastalığı gelişmeden

önce evhamlı kişilik özellikleri-

nin olması, sayılabilir.

Psikiyatri uzmanına ulaşmanın

zor olduğu koşullarda tanının

konmasında gecikme hastalığın

ilerlemesine neden olarak has-

talık hastalığını şiddetlendir-

mektedir.