55 / 64
Uzun süren bir hastalık olduğu için zaman içinde
belirtilerde dalgalanmalar, artmalar ve azalmalar
olabiliyor. Tedavi sırasında birçok bölüm, öncelikle
fizik tedavi, psikiyatri ve gerekli görüldüğünde diğer
bölümler ortak hareket etmelidir. Günümüzde tedavi
protokolleri tam bir iyileşme sağlayamazlar. Tedavi-
nin hedefi ağrıyı azaltarak, ağrı kontrolünü sağla-
mak, uykuyu düzenlemek, yorgunluk ve depresyon
gibi duygu durum bozukluklarını ortadan kaldırmak-
tır. Hastalar tüm problemlerine rağmen hayattan
elini eteğini çekmemeli ve katılımlı bir yaşam sür-
melidir. Hastalara başta ağrı ve diğer sorunlarla baş
edebilme stratejilerinin etaplar halinde öğretilmesi
temel amaç olmalıdır. Fibromiyalji tedavisinde hekim
hasta işbirliği son derece önemlidir. O halde tedavi-
nin ilk basamağı hastanın ve yakınlarının eğitimidir.
En iyi sonuçlar ilaç tedavisi ve ilaç dışı tedavilerin bir
arada kullanılmasıyla elde edilir. Her birinin etki me-
kanizması farklı olduğundan gerektiğinde beraber
kullanılabilirler. Steroid yapıda olmayan antiinflama-
tuvar ilaçların fibromiyalji ağrısı tedavisinde etkili
olmadıkları saptanmıştır.
İlaç dışı tedavilerin başında,
hasta eğitimi, fizik tedavi uy-
gulamaları, güçlendirici kon-
düsyon ve aerobik egzersiz
ve bilişsel davranışsal
tedavisi (psikoterapi) yer
alır. Ağrıyı azaltmak için
lokal sıcak ve fizik tedavi
uygulamalarının yanı
sıra elektriksel akımlardan
oluşan fizik tedavi yakla-
şımları ve masaj gibi çeşitli
yöntemlere başvuruluyor. Has-
taların bu hastalığın kronik,
hayatı tehdit etmeyen bir
problem olduğunu
ve tedavinin
amacının
doktor
ve sağlık
perosone-
liyle çalışarak yaşam kalitesini iyileştirmek olduğunu
kavramaları gereklidir. Amerikan Ağrı Cemiyeti en
azından haftada iki üç kez orta yoğunlukta aerobik
egzersiz önerir. Fibromiyalji hastalarında gözlem
altında aerobik egzersizlerin öngürülen düzeylerde
uygulanmasınının fiziksel fonksiyonlarda iyileşme
ve kişinin kendisini iyi hissetmesini sağladığı gös-
terilmiştir. Ancak bu hastalarda egzersize uyumun
düşük olduğu gözlenmiştir. Aşırı yapılan ve çok zorlu
egzersizler sonucunda ağrı, yorgunluk, uyumsuz-
luk gelişebilir ve bu nedenle kişileştirilmiş, yavaşça
arttırılan aerobik egzersiz planları sıklıkla ağrıyı ve
yorgunluğu azaltarak kendini iyi hissetmeyi ve uyu-
mun arttırılmasını sağlar.
Alternatif tedaviler fibromiyalji belirtileriyle başa
çıkmada kullanılabilirler. Gevşeme terapileri, derin
kas relaksasyonu veya derin nefes egzersizleri fibro-
miyalji belirtilerini tetikleyen ilave stresi azaltmaya
yardımcı olabilir. Fibromiyaljinin psikolojik yönlerinin
düzeltilmesi için bilişsel davranışsal tedavi yararlıdır,
ve bu hastalık bulgularını arttıran veya tetikleyen
stres faktörlerinin azaltılmasını sağlar. Düzenli uyku
saatleri de önemlidir. Uykunun düzenlenmesi ve
veriminin arttırılması ağrıları başa çıkmada önemli
rol oynar.
Fibromiyalji tedavisi oldukça güç bir hastalıktır.
Amaç günlük aktiviteleri yapabilmeye devam
edebilmek ve yaşam kalitesini arttırmaktır.
Yukarda belirtilen tedaviler ve yaşam biçimi
değişiklikleri ile fibromiyaljinin belirtileri kontrol
altına alınabilmektedir.
Fibromiyalji hastalığında
ilaç dışı tedavilerin başında,
hasta eğitimi, fizik tedavi uygu-
lamaları, güçlendirici kondisyon
ve aerobik egzersiz ve bilişsel
davranışsal tedavisi (psiko-
terapi) yer alır.
55