Prof. Dr. Ayşe GÜLŞAHI
Ağız - Diş ve Çene Radyolojisi
D
iş eksikliği; estetik, fonksiyon ve konuşma bozukluğu gibi bir çok soruna yol
açabilen bir durumdur. Çenelerin ön bölgelerindeki diş kayıpları bireylerde daha çok estetik
sorunlara yol açarken, arka bölgelerdeki kayıplar fonksiyonel güçlüklere yol açmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre diş ve dişeti hastalıkları önlenebilir hastalıklar olmakla birlikte
yaygınlığı ve tekrarlama oranları nedeni ile en büyük sağlık sorunlarından biridir. Ülkemizde,
diş çürükleri ve dişeti hastalıkları, en sık görülen kronik hastalıklardandır. Kötü ağız hijyeni
ve sağlıksız dişler, estetik görüntünün bozulmasının yanı sıra çiğneme güçlüğü ve sonrasında
sindirim sistemi hastalıklarına yol açabilmektedir. Ayrıca kalp hastalıkları, solunum sistemi
hastalıkları ve ağız kanserleri gibi bir çok önlenebilir hastalığın oluşmasına da zemin hazırla-
maktadır. Sıkça sergilediğimiz “hatalı alışkanlıklarımız” ise diş çürükleri, dişeti hastalıkları ve
sonucunda diş kaybının en önemli sorumlusu olarak gösterilmektedir. ,
Y
etişkinlik döneminde gelişen çürükler ve erken diş kayıplarının nedenleri arasında
genetik etkenler, şeker ve karbonhidrat ağırlıklı beslenme, kötü ağız bakımının yanı sıra
ebeveynlerin yaptıkları hatalar da sayılabilir. Özellikle çocuklara gece yatmadan önce şekerli
veya ballı süt içirmek, şeker veya çikolata gibi besinleri tükettikten sonra diş fırçalamayı ih-
mal etmek veya diş fırçalama alışkanlığını kazandırmamak bu hataların başında gelmektedir.
Ayrıca çocukları “yaramazlık yaparsan doktor sana iğne yapar, dişini çektiririm” gibi cümle-
lerle korkutmak, ilerde diş hekimi korkusu gelişmesine ve diş tedavilerinden kaçınmaya yol
açmaktadır.
Diş Çürükleri ve Dişeti Hastalıkları
Ağızda bulunan bakterilerden oluşan bakteri plağı, karbonhidratlı yiyeceklerin ağızda kalan
artıklarını parçalayarak asit oluşturabilmektedir. Bu asitler, dişlerin sert dokusunu çözerek
dişin minesinin bozulmasına ve sonuçta da diş çürüğünün oluşmasına neden olur. Yanlış bes-
lenme alışkanlıkları nedeniyle karbonhidrat ağırlıklı beslenen bireylerde diş çürüğü oluşma
riski artmaktadır. Şekerli yiyecekleri ana öğünlerde tüketmeye çalışmak ve yemek aralarında
bir şey yememeye gayret etmek de önemlidir. Diş yüzeyine kolaylıkla yapışan ve zor temizle-
nen, şekerli veya işlenmiş gıdalarla beslenmek, asitli içeceklerin tüketilmesi de ağız içerisin-
deki asit seviyesini arttırarak çürük riskini yükseltmektedir. Bunlar yerine lifli, şeker seviyeleri
düşük, çiğ veya az pişmiş sebze meyve gibi besinleri daha sık yemek, besinler tüketilirken
bile diş yüzeylerinde fonksiyonel bir temizlik gerçekleşmesini sağlamaktadır.
Diş yüzeylerinde gıda artıklarının birikmesi sonucu oluşan plak ve diştaşı, dişeti iltihaplarına
ve dişeti çekilmelerine neden olmaktadır. Tedavi edilmeyen dişeti iltihapları, kemik kayıpları-
na ve sonuçta desteğini kaybeden dişlerin sallanması ve diş kayıplarına yol açmaktadır. Kötü
hijyen dışında genetik etkenler, sigara kullanma ve beslenme bozukluğu da dişeti hastalık-
larının nedenleri arasındadır.
Yol Açar mı
?
Alışkanlıklarımız
DİŞ K YBINA
18
19