13 / 64
Okullarda şiddet sadece ülkemizde değil dünyanın bir çok
ülkesinde halen ciddi bir sorundur. Akran zorbalığı okullarda
şiddetin en sık görülen biçimlerinden biridir. Bir ya da bir
grup çocuğun kendilerinden daha zayıf olarak gördüğü başka
çocukları bilinçli olarak rahatsız etmesi durumu akran zor-
balığı olarak tanımlanabilir. Akran zorbalığında çocuklar ne-
redeyse şiddetin her türü ile karşılaşabilmektedirler. Fiziksel
ve sözel olarak şiddetin yanı sıra, çocuğun eşyalarına zarar
verme, sosyal olarak dışlama gibi durumlar da akran zorbalı-
ğında sıklıkla karşımıza çıkarlar. Okullarda görülen bu zorbaca
davranışlar kimi zaman normal akran çatışmaları ile karıştırıl-
makta, önemsenmemektedir. Bu durum da şiddetin giderek
artan boyutlarda zararının artmasına zemin hazırlamaktadır.
Yine akran zorbalığı kimi zaman siber zorbalık ile de birleş-
mekte, kontrol edilmesi daha güç boyutlara varabilmektedir.
Diğer çocuklar tarafından şiddete maruz kalan çocukta dep-
resyon, kaygı bozuklukları gibi psikiyatrik bozuklukların yanı
sıra saldırgan davranışlar da görülebilmektedir. Akranları ta-
rafından uygulanan şiddete karşı savunmasız kalan çocuk,
ilerleyen dönemlerde kendini savunmanın bir yolu olarak şid-
deti görebilmektedir. Okulda bu tarz şiddet içeren davranışla-
rı öğrenen çocuk; bu davranışlarını ev , oyun ortamı gibi baş-
ka yerlerde de sergileyebilmektedir. Evde kardeşinin şiddet
içeren davranışlarını gören çocuklarda da benzer davranışlar
görülebilmektedir. Bu durumun tersi de görülebilmektedir.
Evinde şiddete maruz kalan çocuk; aile içi şiddet dolayısıyla
görerek öğrendiği bu davranışları okul ortamında sergileye-
bilmekte; bu durumda öğrenme ya da akran zorbalığı yolu ile
şiddet okuldaki diğer çocuklara da buşabilmektedir.
Çocukların şiddet içeren davranışları öğrendiği yerleri gözden
geçirdik. En başta da belirttiğimiz gibi şiddet öğrenilebilen ve
zamanla da çevreye yayılabilen bir davranıştır. Çocuklarımızı
şiddetten korumak için öncelikle temel eğitimlerini aldıkları
ailede aile içi şiddetin önlenmesi büyük önem taşımaktadır.
Medya yolu ile ulaşabilecekleri şiddet içeren görüntülerden
onları korumalı, televizyonda izlediklerini takip etmeli, şiddet
içermeyen yaşları ile uyumlu görüntüleri izlemelerine izin
vermeliyiz. İnternet ve bilgisayar kullanımları mutlaka denet-
lenmeli, yaşlarına uygun olmayan ve şiddet içerikli öğeler ba-
rındıran sitelere ulaşımları kontrol altında tutulmalıdır.
11