30-31 / 64
Uzm. Dr. Vahap Ozan KOTAN
Ruh Sağlığı ve Hastalıkları AD
Ne kadar önemsemezseniz önemsemeyin, bedensel sağlığınız ile duygularınız birbirleriyle
yakından etkileşim içindedirler. Yaşadığınız her duygu bedeninizin en az bir yerini etkiler.
Her şeyi doğru biçimde yapıyor olsanız da, stres bedensel sağlığınız üzerinde olumsuz bir
etki yaratabilir. Stresin klasik tanımı ‘bedensel yanıta sebep olan gerçek ya da hayal edilmiş
herhangi bir tehdit biçimindedir. Kutlamalar ve trajediler bedeninizde benzer bir stres ya-
nıtına yol açabilirler. Olumlu ya da olumsuz tüm duygularınız fizyolojik değişimlere neden
olur. Her duygu ile cildiniz, kalp atım hızınız, sindirim sisteminiz, eklemleriniz, kas enerji
düzeyiniz, saçlarınız ve sayısız hücre ve sisteminiz farkında bile olmadığınız bir değişim
yaşar.
Beklenmedik ve yüklü bir fatura aldığınızda, işinizde hakkınız olan terfiyi alamadığınızda, eşi-
niz size çıkıştığında, en sevdiğiniz kıyafetinizin üzerine yemek döktüğünüzde, aracınızla tra-
fiğin içinde hareketsiz kaldığınızda kulaklarından duman çıkan bir çizgi film karakterine mi
benzediğiniz, yoksa huzurlu ve sakin kalıp alternatif üretme veya sorun çözme yönünde mi
davrandığınızı düşünün. İnsanlar stresi farklı biçimlerde deneyimler ve farklı biçimlerde tep-
ki verirler. Yaşanan stresin düzeyi ve kişinin strese nasıl yanıt verdiği birçok sağlık sorununda
belirleyici olabilir. Bu nedenle stresle sağlıklı başa çıkma mekanizmaları geliştirmek sağlıklı bir
yaşam sürdürmenin en önemli koşulları arasında yer alır.
Stres var olan kronik hastalıkların seyrini olumsuz etkileyebilir, ör-
neğin ataklar halinde seyreden bir kronik hastalığın yeni bir atak ile
alevlenmesine sebep olabilir. Baş ağrısı, sırt ağrısı, göğüs ağrısı, hal-
sizlik, mide yakınmaları, dışkılama düzensizliği, adet düzensizliği,
uyku düzensizliği strese bedensel olarak verdiğiniz yanıtlar arasında
yerlerini alırlar. Stres bağışıklık sistemi üzerinde önemli etkiye sa-
hiptir. Stres kan basıncını, kan şekeri düzeyini, kolesterol düzeyleri-
ni, beyin kimyasını ve hormonal dengeleri etkileyebilir. Hatta kalbi-
nizi ‘kırabilir’ ve kardiyovasküler hastalık risk belirteçlerinden biri
olarak değerlendirilir.
28
29