38-39 / 64
Kolesterol Yüksekliği
Nasıl Farkedilir ?
Hangi testleri yaptırmalıyım ?
Kan yağları ölçülürken total kolesterol, trigliserid, LDL-kolesterol ve HDL-kolesterol (iyi kolesterol
olarak bilinir) düzeyleri ölçülmelidir. Kan yağ düzeylerinin ölçümü, en az 8 saat (küçük çocuklar-
da), ideal olarak da 12-24 saat açlıktan sonra kan alınarak yapılmalıdır. Toklukta kan yağ analizi
yapılmasının hiçbir anlamı yoktur.
Normal kan düzeylerim nasıl olmalıdır?
Kan yağ düzeyleri yaşa göre değişiklik gösterir. Tabloda normal ve anormal kan yağ düzeyle-
ri gösterilmiştir. Aşırı şeker tüketimi, fazla kalori alımı, hareketsizlik, obezite ve şeker hastalığı
gibi durumlarda kanda total kolesterol, LDL-kolesterol ve trigliserid düzeylerinde artış olurken
HDL-kolesterol düzeyinde de azalma görülür. Bu değişiklikler de ateroskleroza yol açarak kalp
damar hastalığı ve kalp krizi gelişmesi riskini arttırır.
Ailevi hiperkolesterolemide kan yağ profili nasıl olur?
Kan yağ düzeyleri, tabloda belirtilen normal değerlerine göre değerlendirilmelidir. Ailevi hiperko-
lesterolemide sadece total kolesterol ve LDL-kolesterol yüksekliği saptanır, trigliserid ve HDL-ko-
lesterol düzeyleri ise normaldir.
Kan analizinizin uygun açlık süresinden sonra alındığından emin olunuz ve sonuçları mutlaka bir
hekime danışınız.
Ailenizde kan bağınız olan
55 yaşından önce bir erkekte
(kardeş, baba, dede, amca, dayı gibi) veya
65 yaşından önce bir kadında
(kardeş, anne, anneanne, babaanne, teyze, hala gibi)
kalp krizi görülmüş ise kolesterol yüksekliğine
sahip olma olasılığınız çok yüksektir.
Bu durumda mutlaka kan yağ düzeyinizi
ölçtürmeniz gereklidir.
KAN DÜZEYİ (mg/dl)
A
ilevi hiperkolesterolemi çok sinsi bir hastalıktır. Hekimlerin yaptığı fizik muayenede bir
bulgu saptanamaz. Bu hastalar sağlıklı besleniyor olsalar da kolesterol düzeyleri hep
yüksektir. Dışarıdan bakıldığında tamamen normal kiloda ve sağlıklı görünebilirler. Çoğu
hastada dışarıdan bakılarak kolesterol yüksekliği olup olmadığı anlaşılamaz. İster çocuk, is-
ter yetişkin olsun ailevi kolesterol yüksekliği olan hastalar, kalp krizi geçirinceye kadar ken-
dilerinde herhangi bir rahatsızlık hissetmeyebilir, tamamen sağlıklı olduklarını düşünebilir-
ler. Kalp krizi geçirildiğinde ise artık çok geç kalınmıştır. Bu nedenlerle kan kolesterol
düzeylerini ölçmeden kişinin hasta olup olmadığının anlaşılması mümkün değildir.
Kolesterol yüksekliğinin sadece yetişkinlerin bir hastalığı olduğunun düşünül-
mesi yanlış bir inanıştır. Ailevi hiperkolesterolemisi olan hastalarda doğum-
dan itibaren kan kolesterol düzeyleri yüksektir. Bu nedenle kolesterol
taraması sadece yetişkinlere ya da obez veya beslenme bozukluğu
olan çocuklara değil herkese yapılmalıdır.
Daha önce test edilmediyse bütün
yetişkinlerin kan yağ düzeylerinin ölçülme-
si önerilmektedir. Bütün çocukların da
2 ile 10 yaşlar arasında kolesterol
yüksekliği yönünden araştırılma-
sı gereklidir.
36
37