20-21 / 64
Anne ve baba ile az geçirilen
zaman çocuğumun
psikolojisini etkiler mi?
Uzun bir aradan sonra tekrar
işime adapte olabilecekmiyim?
Annelik kimliği elbette önemlidir;
Ancak birey olduğunu unutan kişi, annelik yapmakta
zorlanır. Çalışan kadın olmak, iyi anne olmaya engel
değildir. Çalışan annenin bebeğiyle ayrılma süreci
her ikisi içinde ciddi bir zorluk gibi gözükse de, bunu
kolaylaştıracak yolların önceden düşünülüp
uygulanması mümkündür. Uygun önlemler
alındığında, çalışma hayatı anne-bebek ilişkisinin
niteliğini bozmayacaktır.
Günümüzün bilgiye çabuk ulaşmayı sağlayan koşulları
geçmişle kıyaslandığında; çalışan, eğitimli annelerin
daha fazla pedagojik bilgi edinmesini sağlar.
Hal böyle olunca anne, bu süreçte
anneliği bir iş gibi görüp, anne-bebek ilişkisinin
doğallığına da zarar verebilir.
Elbette bilgi veren kaynaklar kullanılmalı; ancak bire
bir uygulama mümkün değildir.
Anne, yeni bilgileri kendi özellikleriyle
harmanladığında, biricik olan anne-bebek ilişkisini
zenginleştirir.
Daha önce üretken ve faydalı hisseden kadın,
uzun süre evde kalırsa kendisini işe yaramaz
hissedecektir. Yaptığı iş ile doyum sağlayan kadın,
çocuğuna da daha faydalı olabilir. Birçok farklı
kültürde idealize edilmiş annelik rolü gerçekçi değildir.
Annenin sağlıklı bir iş ve ev hayatı sürdürebilmesi için,
çevresinden destek alması gerekir.Bir koltukta birden
fazla karpuz taşınamaz. Bu süreçte babanın da bebek
bakımına katılması evdeki yeni dengelerin olumlu
yönde oluşmasını sağlar. Böylece baba eşinin yetersiz
hissetmesini önleyerek, evdeki huzura katkıda bulunur.
Çocuğunu bırakacak olmanın suçluluğu vardır. Bu süreçte bebeğini kime emanet ede-
ceğinin kaygısı annenin zihnini işgal edebilir. İşe dönme vakti geldiğinde anne, kendi-
sini karmaşık duygular içinde bulabilir. Öncelikle aileden yardım beklenir. Bu seçenek
işe yaramazsa, ebeveynlerin kaygısı daha da artar. Çünkü bulacakları ve bebeklerini
emanet edecekleri yeni bakıcı adayını tanımıyorlardır. Üstelik bebekleri ona iyi bakılıp
bakılamadığını onlara söyleyemeyecektir. Medya aracılığıyla sıkça duyulan ve toplumda
kulaktan kulağa yayılan kötü ve özensiz bakıcı hikâyeleri annenin endişesine katkıda
bulunabilir.
Annenin gidişinin bebeğin zihninde nasıl
bir karşılık bulduğunu bilememek de an-
nenin kaygısını arttırmaktadır. Annenin
işe gidişinin bir yok oluş olmadığını, be-
bek zamanla hissedecektir. Çünkü annenin
gidişlerinin ardından yeniden geldiğini
anladıkça, bebek annesini bekleyebilir ve
zamanla annesini aklında tutabilmeyi be-
cerebilir hale gelecektir.
Bakıcı arayışına erken girmiş olmak işleri kolaylaştırabilir. Annenin işine dönme vakti yaklaştığın-
da planlanan bakıcıyla birlikte bakım vermeleri hem bebeğin hem de annenin bu yeni duruma
uyumları açısından önemlidir. Anne ve bebeğin ayrılığa alışmaları için ayrı kalınan süreler yavaş
yavaş uzatılabilir. Böylelikle hem uyum süreci daha yumuşak geçer, hem de bebek ve bakıcının
ilişkilerinin gelişimi de anne tarafından gözlenmiş olur. Bebeğin bakımı için esas olan güvenilir
bir bakım verenin olmasıdır. Çocuğun ihtiyaçlarını takip eden, isteklerini anlamaya çalışan bir
kişinin olması, annenin işine dönmesi için yeterli güveni sağlayabilir. Annenin bebeğinden ayrıl-
makla ilgili endişesi bebeğinin de kaygılı olmasına yol açar. Bir başka deyişle annenin bu ayrılığı
yorumlama şekli dolaylı olarak bebeği de etkileyecektir. Anne burada bakıcıyı tanıyor, güveniyor
ve iyi iletişim kurabiliyorsa, bebeğini daha rahat emanet edebilir. Bu durum hem annenin hem
bebeğin kaygı seviyesini düşürecektir.
Bebeğimi nasıl emanet edeceğim ???
Bebeğimi kime emanet edeceğim ???
Anneden ayrı kalmak
bebeğimin zihnini
karıştırır mı?
Anneden ayrı kalmak uzun vadede
bebeğimi olumsuz etkiler mi?
Uzun vadeli düşünüldüğünde, çalışan annelerin
çocuklarının okul ve sosyal başarılarının çalış-
mayan annelerinkinden daha iyi olduğu gös-
terilmiştir. Annesi çalışan çocuklar, gelecekte
seçecekleri meslekleri daha çok araştırırlar. Bu
çocukların daha fazla sorumluluk aldıkları için,
daha özerk ve sosyal olmaları beklenir.
Anne, çocuğuyla ilgili bahsedilen kaygılarının yanın-
da, uzun bir ara verdiği işine tekrar uyum sağlamakla
ilgili de kaygı yaşayabilir. Çünkü annenin çalışmadığı
süreçte, iş yerinde değişimler olmuş, annenin günlük
uygulamayla gelişmiş olan iş pratikliği körelmiş ola-
bilir. Anne, bu durumla baş etmede kendisine yeterli
bir uyum süresi tanımazsa, yetersizlik hissi ile sonuç-
lanabilir. Bu noktada kişinin tüm destek sistemlerini
kullanması ailenin düzeni açısından önemlidir. Eşiyle
iyi bir işbirliği içinde olan anneler, kuşkusuz bu sü-
recin keyfini daha fazla alabilir. Annenin bu yoğun
tempo içinde kendine ayırdığı kısa süreler verimini
arttırabilir. Örneğin 20 dakikalık bir egzersiz, hem
kendisi, hem de bebeği için iyi olacaktır.
Çocukla anne ve babasının geçirdiği zamanın kısıtlı
olmasının çocuğun psikolojik gelişimini etkileyip et-
kileyemeyeceği bir diğer sorundur. Çocuğun ihtiyacı
olan uzun süreler değil, kısa da olsa içeriği dolu olan
zamanlardır. Son zamanlarda “çocukla kaliteli zaman
geçirme” kavramından sıklıkla bahsedilmektedir.
Bununla anlatılmak istenen çocukla duygusal ola-
rak birlikte olma; birlikte olunan süreçte ebeveynin
dikkatini, sevgisini ve ilgisini çocuğuna yönlendirme-
sidir. Böylelikle çocuk kendisini değerli ve güvende
hissedecek ve gelecekte yeterli özgüven oluşturması
için iyi bir temel atılmış olacaktır.
18
19